Πολύπλευρες ιμπεριαλιστικές πιέσεις για την επιβολή διχοτομικών σχεδίων στην Κύπρο
Αρχίσε την Τετάρτη (28/6) στο
ελβετικό θέρετρο Κρανς Μοντάνα το “τέλος του παιχνιδιού”, όπως
χαρακτήρισε την αναβίωση της πενταμερούς Διάσκεψης ο απεσταλμένος του ΓΓ
του ΟΗΕ, Έιντε. Η ναυαγισμένη, στο Μον Πελεράν, νεκρανάσταση της
Διάσκεψης της Γενεύης, αποφασίστηκε στις αρχές του μήνα στη Ν. Υόρκη,
στη συνάντηση Αναστασιάδη - Ακιντζί με τον ΓΓ του ΟΗΕ, Γκουτέρες. Στα
ασφυκτικά χρονικά πλαίσια κλιμακώνονται οι διμερείς και πολυμερείς
διαβουλεύσεις, βολιδοσκοπήσεις και πιέσεις όλων των εμπλεκομένων μερών
για την προώθηση των γεωστρατηγικών τους επιλογών στην περιοχή, που
επιβάλλουν στην πράξη ένα άτυπο πλέγμα ιμπεριαλιστικής επιδιαιτησίας,
επαναφέροντας στο προσκήνιο των διαπραγματεύσεων το διχοτομικό σχέδιο
Ανάν, που απόρριψε το 2004 ο κυπριακός λαός.
Μια βδομάδα πριν τη Διάσκεψη δεν έχει
παρουσιαστεί από τον Έιντε (τον οποίο Αθήνα και Λευκωσία εγκαλούσαν για
μεροληπτική στάση υπέρ των τουρκικών θέσεων), το “κοινό” ή “συμφωνημένο”
ή “ενοποιημένο” κείμενο, που θα καταγράφει συγκλίσεις και διαφορές
ανάμεσα στις πλευρές. Επίσης δεν έχουν διευκρινιστεί ουσιαστικά
διαδικαστικά ζητήματα, όπως αν θα προηγηθούν συζητήσεις για την ασφάλεια
και τις εγγυήσεις, που ζητάει η Λευκωσία προκειμένου έμμεσα να
εξασφαλίσει έστω τη σταδιακή μείωση των τουρκικών στρατευμάτων ή αν όλα
τα θέματα θα τεθούν σε ταυτόχρονη, διασταυρούμενη διαπραγμάτευση, όπως
επιδιώκει η Άγκυρα, αποσκοπώντας να αποσπάσει νέες παραχωρήσεις (όσον
αφορά τις εγγυήσεις) και να διεκδικήσει πρόσθετα ανταλλάγματα στη
διακυβέρνηση, για να κατοχυρώσει τον πλήρη έλεγχο στη λειτουργία του
κράτους.
Πίσω από τις διαδικαστικές “λεπτομέρειες”
κρύβεται η ουσία του κυπριακού προβλήματος. Οι ιμπεριαλιστές -κύρια
Ουάσιγκτον και Λονδίνο, αρχικά και η Μόσχα- διευκόλυναν την Άγκυρα, ώστε
με την πολύχρονη ανοχή και υποχωρήσεις Αθήνας και Λευκωσίας να
μετατοπίσει το ζήτημα της κατάλυσης της ανεξαρτησίας της Κυπριακής
Δημοκρατίας και της στρατιωτικής κατοχής του βόρειου τμήματός της από το
1974, σε εσωτερικό ζήτημα “εμπιστοσύνης” και ασφάλειας ανάμεσα στις δυο
κυπριακές κοινότητες, μένοντας η τουρκική επεκτατικότητα στο
απυρόβλητο.
Σ’ αυτήν τη φάση οι επιδιώξεις της Άγκυρας
προσδιορίζονται πρωταρχικά στην επίτευξη λύσης τουρκικών προδιαγραφών
για να ασκεί πλήρη έλεγχο σε ολόκληρη την κυπριακή επικράτεια και να
αναβαθμίσει την παρουσία της στο ζωτικό χώρο της Μ. Ανατολής και της Αν.
Μεσογείου. Σε περίπτωση αποτυχίας της κεντρικής της επιλογής επιδιώκει
την αναβάθμιση του κατοχικού καθεστώτος και τη νομιμοποίηση ανακήρυξης
τουρκικού κράτους στην Κύπρο. Η μονιμοποίηση της πενταμερούς ουσιαστικά
εξαφανίζει την Κυπριακή Δημοκρατία από το πλαίσιο της λύσης και η ευθύνη
μεταφέρεται αποκλειστικά στις “ισότιμες” κοινότητες. Το επισήμανε ο
Γιλντιρίμ από την Αθήνα, τονίζοντας ότι το Κυπριακό δεν είναι ζήτημα του
ΟΗΕ, αφορά τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους. Επίσης κατά την
αναχώρησή του ανάφερε ότι τόσο η Τουρκία, όσο και η Ελλάδα, σαν
εγγυήτριες χώρες, φαίνονται επιφυλακτικές να συμμετάσχουν στις
συνομιλίες της Γενεύης. «Υπάρχει μια αμφιβολία για το εάν οι συνομιλίες
...θα απαιτήσουν τη συμμετοχή των πρωθυπουργών των εγγυητριών χωρών,
όπως η Ελλάδα και η Τουρκία», δήλωσε.
Στις συνθήκες αυτές αποδείχνονται
φληναφήματα οι διακηρύξεις για διαπραγματεύσεις “κυπριακής ιδιοκτησίας”
και για ευρωπαϊκό κεκτημένο, ενώ το επιχείρημα ότι ο ενεργειακός πλούτος
της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης θα αποτελούσε σοβαρό
μοχλό άμβλυνσης των διαφορών και προσέγγισης των δυο κοινοτήτων
μετατρέπεται σε μπούμεραγκ. Αποτέλεσμα η Άγκυρα να διεκδικεί τη δίκαιη
μοιρασιά των υποθαλάσσιων κυπριακών κοιτασμάτων μιας ανεξάρτητης χώρας
με την απειλή των όπλων. Ενόψει μάλιστα των επικείμενων ερευνών, που
έχουν ανατεθεί από τη Λευκωσία σε ξένους επιχειρηματικούς κολοσσούς,
ενισχύονται οι απειλητικές πολεμικές προκλήσεις.
Στις πυρετώδεις διπλωματικές κινήσεις της
περιόδου σημαντική θέση έχουν οι ωμές πιέσεις του “φιλέλληνα” πρόεδρου
της Κομισιόν, Γιούνκερ, ο οποίος ζητά τη λύση του Κυπριακού «αυτό το
καλοκαίρι», προωθώντας την υλοποίηση του οδικού χάρτη για την αναβάθμιση
της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας με την ΕΕ. Οι δραστηριότητες
Γιούνκερ αποτελούν ευθεία βολή σε βάρος της Κύπρου, καθώς δρομολογεί
αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας, αν και η Άγκυρα διατηρεί
κλειστά τα αεροδρόμια και τα λιμάνια της σε πλοία και αεροσκάφη με
αφετηρία την Κυπριακή Δημοκρατία και αρνείται να συμμορφωθεί με τις
υποχρεώσεις της. Το γεγονός αυτό οδήγησε τα κράτη-μέλη να επιβάλουν
ομόφωνα κυρώσεις το 2006, παγώνοντας μεταξύ άλλων οκτώ τουρκικά
διαπραγματευτικά κεφάλαια. Παράλληλα η Κομισιόν, προωθεί την αναβάθμιση
της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η
Ευρωβουλή «στηρίζει την πρόταση της Κομισιόν για έναρξη διαπραγματεύσεων
για αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης», αναφέρεται στη σχετική έκθεση.
Έτσι υλοποιείται η αλληλεγγύη μεταξύ των μελών της ΕΕ, με το μαχαίρι
του ισχυρότερου.
Την ίδια ώρα η Βρετανία αναλαμβάνει πιο
δραστήριο ρόλο στη διαχείριση του Κυπριακού. Επαναφέρει τις
“δελεαστικές” υποσχέσεις της, από την περίοδο του σχεδίου Ανάν, για
παραχώρηση μέρους των βάσεων στην Κύπρο.
Ταυτόχρονα η Αμερικανίδα πρέσβειρα στη
Λευκωσία, δηλώνει εντυπωσιασμένη από τα “επιτεύγματα” των Κύπριων ηγετών
και εκφράζει την πεποίθησή της ότι «αυτή είναι η καλύτερη ευκαιρία που
είχαμε σε 43 χρόνια για να επιλύσουμε τη διαίρεση του νησιού. Ελπίζω ότι
θα είναι επιτυχής, διότι πιστεύω πολύ σθεναρά στις δυνατότητες της
Κύπρου τόσο στο πλαίσιο της επανένωσης όσο και εκτός του πλαισίου της
επανένωσης». Και για να μην υπάρχει αμφισβήτηση των δηλώσεών της εξήγησε
ότι για μεν την περίπτωση της επανένωσης, οι ευκαιρίες για τις
αμερικανικές επιχειρήσεις θα είναι ατέλειωτες, σημειώνοντας τους τομείς
των υποδομών, των τηλεπικοινωνιών, τον τουρισμό, τη γεωργία, τη
βιοϊατρική κ.α. Ωστόσο ακόμη και σήμερα υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες,
που εκφράζονται με την παρουσία της Exxon, της Noble Energy, της Hard
Rock Casino Integrated κλπ.
Στο μεταξύ αντί το νησί να
αποστρατιωτικοποιείται απαλλασσόμενο από ξένες βάσεις και στρατεύματα,
καλεί νέους επίδοξους προστάτες. Έτσι πρόσφατα πραγματοποιήθηκε στην
Κύπρο προκλητική κοινή στρατιωτική άσκηση από επίλεκτες Ισραηλινές
Ειδικές Δυνάμεις με την Εθνική Φρουρά. Η ισραηλινή στρατιωτική “απόβαση”
στο νησί παρουσιάστηκε σαν ασπίδα προστασίας από τις τουρκικές απειλές,
αλλά αποτελεί μάλλον μαγνήτη προσέλκυσης νέων εντάσεων στην περιοχή,
προκαλώντας ταυτόχρονα και την οργή των αραβικών λαών και χωρών, που
μέχρι πρόσφατα αντιμετώπιζαν με συμπάθεια την κυπριακή υπόθεση..