Στον αστερισμό της φτώχειας

Αναδημοσιεύουμε άρθρο του Ιωσήφ Σταυρίδη, που πρωτοδημοσιεύσαμε πριν ένα χρόνο και διατηρεί ακέραια την επικαιρότητά του

Ας δούμε το γενικό κάδρο.

Τον Απρίλη του 2021 ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων εκτινάχθηκε στους 2.775  (ετήσια κατάταξη του Forbes),  δηλ. 660 περισσότεροι σε σχέση με το 2020. Το άθροισμα της περιουσίας που έχουν αυτή τη στιγμή οι πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη αντιστοιχεί 13,1 τρισ. δολάρια. Κι όλ’ αυτά την ώρα που μαίνονται η οικονομική, η υγειονομική,  η επισιτιστική και η ενεργειακή κρίση. Μάλιστα, σε συνθήκες κυριαρχίας του χρηματιστικού κεφαλαίου με τα χιλιάδες τοξικά τραπεζικά παράγωγα και τις ατελείωτες «φούσκες», οποιαδήποτε διατύπωση για το τέλος των κρίσεων είναι απολύτως ανεξέλεγκτη ή ακόμα και ανέλπιδη.

Τα χειραγωγημένα διεθνή και ντόπια ΜΜΕ συμβάλλουν στην κατατρομοκράτηση των λαών. Κι ενώ δισεκατομμύρια άνθρωποι δουλεύουν σε χωράφια, σε εργοστάσια, σε γραφεία και άλλοι τόσοι περιφέρονται άνεργοι, πεινασμένοι ή και ανθρώπινα ράκη, 2.775 άνθρωποι κατέχουν πλούτο όσο ο μισός πληθυσμός της Γης και παράλληλα απολαμβάνουν με τον πιο εκκωφαντικό τρόπο, πολυτελείς ανέσεις, υπέρογκα προσωπικά έξοδα, εξωτικά ταξίδια, ζωή χαρισάμενη!

Ας δούμε την κατάσταση πιο συγκεκριμένα: Η Έκθεση του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας αναφέρει πως μετά την επανένωση της παγκόσμιας καθολικής καπιταλιστικής αγοράς το 1991, υπάρχει στενή σχέση μεταξύ 37.000.000 Εταιρειών (με περίπου 1,2 δισ. εργαζόμενους) που συνδέονται έμμεσα ή άμεσα με 43.000 πολυεθνικές εταιρείες των οποίων τα νήματα ελέγχουν 147 πλανητικοί κολοσσοί, έχοντας δημιουργήσει διάφορες μορφές trusts ή συμπράξεων (ΑSEAN, MERCOSUR, EE, Συμφωνία Σαγκάης, BRICS, ΠΟΕ, ΤΤΙΡ κ.ά.), απλώνοντας τα πλοκάμια τους ανά την Υφήλιο. Οι περισσότερες εταιρείες που βρίσκονται στη κορυφή είναι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, εξοπλιστικές βιομηχανίες, πετρελαϊκές εταιρείες, φαρμακοβιομηχανίες κλπ, με πολύπλοκες επεκτάσεις και σε άλλους κλάδους, αυτό που ονομάζουμε χρηματιστικό κεφάλαιο. Αυτών των πλανητικών μεγαθηρίων είναι ιδιοκτήτες, πρόεδροι ΔΣ, μεγαλομέτοχοι κλπ, οι περιούσιοι αυτοί  έμποροι του χρήματος, του πολέμου, της πανδημίας, του επισιτισμού, μαζί με τις «αυλές» τους. Φυσικά, αυτοί οι κολοσσοί είναι αμερικάνικοι, γερμανικοί, κινέζικοι, αγγλικοί, ρωσικοί, γαλλικοί, γιαπωνέζικοι, ό,τι γεννά το ιμπεριαλιστικό μόρφωμα. Ολόκληρο αυτό το πλέγμα απομυζά το 60% του παγκόσμιου πλούτου, του ΑΕΠ, δηλ. γύρω στα 60 τρισ. $! Δίπλα σ’ αυτόν τον παραγόμενο πλούτο, κινείται και ένα εικονικό -συνήθως ακίνητο- κεφάλαιο χρηματιστηριακών συναλλαγών, τραπεζικών παραγώγων (ομόλογα, μετοχές φανταστικών εταιρειών κ.ά.), που φθάνει το 1 τετράκις δισ. $, με απροσδιόριστες συνέπειες για την παγκόσμια γεωπολιτική ισορροπία!!!

***

Τελευταία (29/03), το ΔΝΤ ανακοίνωσε ότι: «Η σύγκρουση (στην Ουκρανία) είναι ένα μείζον πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία, το οποίο θα βλάψει την ανάπτυξη και θα αυξήσει τις τιμές (…) μακροπρόθεσμα, ο πόλεμος μπορεί να αλλάξει θεμελιωδώς την παγκόσμια οικονομική και γεωπολιτική τάξη εάν αλλάξει το εμπόριο Ενέργειας, αναδιαρθρωθούν οι αλυσίδες εφοδιασμού, κατακερματιστούν τα δίκτυα πληρωμών και οι χώρες επανεξετάσουν τα αποθεματικά νομισμάτων (…) κατά συνέπεια, η προηγούμενη πρόβλεψη του Ταμείου για παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη 4,4% το 2022, αναθεωρείται..». Προφανώς, να πούμε εμείς, ότι η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση υποβόσκει εδώ και μία δεκαπενταετία, πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Οι πάμπολλες Εκθέσεις των παγκόσμιων θεσμικών οργάνων το αποδεικνύουν. Όμως ο πόλεμος αυτός, έχει τη συμβολή του στα αρνητικά ρεκόρ της διεθνούς οικονομίας, δίνοντας ισχυρό άλλοθι στη Δύση, να «φορτώνει» όλες τις συνέπειες στους Ρώσους και τη ρωσική εισβολή.

Ο αμερικανικός στόχος ήταν η απεξάρτηση της ΕΕ από το φτηνό ρωσικό φυσικό αέριο και η αντικατάστασή του με το πανάκριβο  αμερικανικό υγροποιημένο ( LNC). Πρόκειται για μία ανυπολόγιστη σε αξία «μπίζνα», που αν πετύχει θα επαναφέρει τις ΗΠΑ στην τροχιά του παγκόσμιου ανταγωνισμού, έναντι της Κίνας. Η «Αμερική επιστρέφει», είχε άλλωστε και αυτό το βασικό στοιχείο: την ματαίωση του ρωσικού αγωγού  Nord Stream II και τη δέσμευση των ΗΠΑ να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες της ΕΕ, χωρίς να ανασταλεί το πρόγραμμα της «πράσινης ανάπτυξης».  Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, περιλάμβανε και την ενεργειακή ασφυξία των ευρωπαϊκών κρατών και κυρίως της Γερμανίας, ελπίζοντας σε μία νέα συμφωνία. Προς το παρόν αυτό δεν έγινε κατορθωτό.

Ο ρωσικός πόλεμος στην Ουκρανία επιβαρύνει καθημερινά το Κρεμλίνο με 10-12 δισ. ευρώ, ξέχωρα από τον αριθμό των νεκρών, τραυματικών, υλικών καταστροφών. Όσο για τις ΗΠΑ, αρκεί να πούμε πως οι άμεσοι και έμμεσοι αμερικανοΝΑΤΟϊκοί πόλεμοι κατά της «τρομοκρατίας» (Αφγανιστάν, Ιράκ, Υεμένη, Σομαλία κ.ά) στοίχισαν στην κυβέρνηση Μπους πάνω από 6 τρισ. δολάρια! Και ναι μεν πρόκειται για πανίσχυρα ιμπεριαλιστικά κράτη, ωστόσο γίνεται εμφανές πως η μείωση των αποθεματικών ανατρέπει ισορροπίες.  

Μόλις προχθές (12/04) η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών, Τζ. Γέλεν, ομολόγησε ότι: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν μια πολύ ισχυρή οικονομία και μια πολύ ισχυρή αγορά εργασίας, αλλά βρέθηκαν αντιμέτωπες με ισχυρές πιέσεις στους μισθούς, τον πληθωρισμό και το ενδεχόμενο περαιτέρω πιέσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα εξαιτίας των λοκντάουν για την Covid-19 στην Κίνα (…) Η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη θα υποστεί πλήγμα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο πόλεμος έχει ήδη εκτοξεύσει τις τιμές των τροφίμων, της ενέργειας και ορισμένων μετάλλων, τροφοδοτώντας τις τρέχουσες πληθωριστικές πιέσεις». Φυσικά, ούτε η Κίνα έφταιξε, ούτε οι μισθοί των εργαζομένων, ούτε ο πληθωρισμός, αλλά τα φαραωνικά κόστη των αμερικνοΝΑΤΟϊκών επεμβάσεων, για τις όποιες δεν αναφέρεται ούτε λέξη! Στο μεταξύ, η Αμερικανίδα υπουργός, εκτόξευσε απειλές κατά χωρών (Κίνας) που υπονομεύουν τις δυτικές κυρώσεις, λέγοντας ότι «…χώρες που επιδιώκουν οφέλη μην καταδικάζοντας τον αποτρόπαιο πόλεμο της Ρωσίας σε βάρος της Ουκρανίας υιοθετούν κοντόφθαλμη προσέγγιση και θα έχουν συνέπειες. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους δεν θα είναι αδιάφοροι σε ενέργειες που υπονομεύουν τις σαρωτικές κυρώσεις που έχουν επιβάλει στη Ρωσία (…) Εάν η Κίνα δεν παίξει ρόλο για τον τερματισμό της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία αξιοποιώντας την «ειδική σχέση» με τη Μόσχα, τότε θα τεθεί υπό αμφισβήτηση η θέση της στον κόσμο».

Η δήθεν παγκόσμια ισορροπία που καθαγιάστηκε το 1990 με την πτώση της ΕΣΣΔ, σείεται συθέμελα και αρκεί μία λάθος κίνηση που μπορεί να ανάψει το φιτίλι μίας παγκόσμιας σύρραξης ή μίας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης. Στο μεταξύ η ανθρωπότητα (7,753 δισ. άνθρωποι, από τους οποίους το 71% «ζει» με λιγότερα από 10 $/ημέρα- Πηγή: Pew Research Center) επιβιώνει κάτω από την τεράστια αύξηση των τιμών τω τροφίμων, των καυσίμων, της πανδημίας, των επιμέρους πολέμων, της κατάρρευσης της αγοραστικής δύναμης των μισθών και μεροκάματων…

***

Κι ας δούμε τη λεπτομέρεια του κάδρου. Την Ελλάδα.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, έχοντας χάσει και το τελευταίο στοιχείο αξιοπιστίας αποκαλύπτει στο χειμαζόμενο λαό, την πιο βρόμικη εκδοχή του νεοφιλελευθερισμού. Αυτή του περιορισμού κάθε θεσμικού, συνταγματικά κατοχυρωμένου, αξιόπιστου προνομίου, προχωρώντας τυχοδιωκτικά σε αποφάσεις της στιγμής και πλασάροντας από δω και από κει  την «ατομική ευθύνη». Τελευταίο επεισόδιο η «αναδιοργάνωση του ΟΑΕΔ», δηλ. η μετατροπή του σε εργολάβο «προγραμμάτων κατάρτισης». O ΟΑΕΔ καταργείται ουσιαστικά για εκμεταλλευτούν τα 1,2 δισ. € του «Ταμείου Ανάκαμψης» τα διάφορα κερδοσκοπικά «Κέντρα Κατάρτησης». Ξεχνά η κυβέρνηση Μητσοτάκη το πετσόκομμα των ελάχιστων επιδομάτων-ψίχουλων σε ανέργους και το 400άρι  φιλοδώρημα σε έναν στους δώδεκα ανέργους του ΟΑΕΔ! Εξάλλου η άρνηση της οποιασδήποτε δουλειάς από τον άνεργο, δίνει τη δυνατότητα διαγραφής του από τα Μητρώα.  

Κι ενώ η πανδημία η ακρίβεια και οι τιμές της ενέργειας καλπάζουν, οι μισθοί δεν καλύπτουν ούτε το 50% των μηνιαίων αναγκών, οι ΣΣΕ καταστρατηγούνται, η ιδιωτική εκπαίδευση μπαίνει σε κυριακάτικη εργασία, οι εργασιακές σχέσεις όλο και αυστηροποιούνται.  Η κυβέρνηση εξαγγέλλει επιδόματα επί επιδομάτων, με όρους και προϋποθέσεις που δεν καλύπτουν παρά ελάχιστα νοικοκυριά. Ο πληθωρισμός καλπάζει στο 7,9%, τα βασικά είδη διατροφής έχουν ξεφύγει από κάθε έλεγχο, η φραντζόλα το ψωμί έχει ξεπεράσει το 1,5 €, το ηλιέλαιο και το ελαιόλαδο, οι μαργαρίνες και τα βούτυρα το 15-18%, η ζάχαρη και το αλεύρι το 25%, το χοιρινό κρέας και το αρνάκι το 30%, οι ζωοτροφές και τα λιπάσματα το 45%! Σε ό,τι αφορά στο φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα, δίπλα στις υψηλές τιμές αποκαλύπτονται συνεχείς κομπίνες στην τιμολόγηση (από σταθερά τα μετατρέπουν σε κυμαινόμενα), προσθέτοντας παράλληλα μία σειρά ρητρών στον καταναλωτή. Η κοινωνία βογκά.

Η κατάσταση δεν περιγράφεται. Μονάχα η ελπίδα στους μαζικούς λαϊκούς αγώνες μπορεί να απεικονίσει το μέγεθος της καταστροφής μέσα από τις χιλιάδες των λαϊκών αιτημάτων….

Ιωσήφ Σταυρίδης, μέλος της ΚΕ του Μ-Λ ΚΚΕ