Σαν σήμερα, στις 03/04/1999 ξεκινά ο βομβαρδισμός του Βελιγραδίου από τα βομβαρδιστικά του ΝΑΤΟ: Μάρτυρες μοιράζονται τις «τοξικές» αναμνήσεις τους
Το 1999, οι νατοϊκές δυνάμεις έχυσαν το αίμα των Γιουγκοσλάβων, που
έγιναν οι «παράπλευρες απώλειες» στην αποκαλούμενη από τη Συμμαχία μάχη
για τη Δημοκρατία. Αυτό το έκαναν με τη βοήθεια ραδιενεργών πυρομαχικών
και βομβών διασποράς.
Σέρβοι ειδικοί θυμούνται την κακοήθεια, κυριολεκτικά και μεταφορικά, των συνεπειών από την εκστρατεία του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας.
Κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών, σύμφωνα με το σερβικό υπουργείο Άμυνας, περίπου 25.000 τόνοι βομβών έπεσαν στη Γιουγκοσλαβία, εκ των οποίων βόμβες συνολικά 15 τόνων περιείχαν απεμπλουτισμένο ουράνιο. Σημαντικός αριθμός βομβών στόχευαν σε δομές με πολίτες και είχαν σαν αποτέλεσμα ο αριθμός των νεκρών, σύμφωνα με διαφορετικές πηγές, να φτάσει τις 2.500, ανάμεσά τους γυναίκες και παιδιά.
Είκοσι χρόνια μετά την έναρξη των νατοϊκών επιχειρήσεων κατά της Γιουγκοσλαβίας, που δεν είχε την έγκριση του ΟΗΕ, το Sputnik μίλησε σε τρεις Σέρβους ειδικούς, που βίωσαν και υπήρξαν μάρτυρες των γεγονότων εκείνες τις δραματικές 78 ημέρες και των συνεπειών τους στη Σερβία σήμερα.
Ο συνταγματάρχης Λιουμπίνκο Ντζούρκοβιτς που ήταν επικεφαλής στη συνοριακή θέση Košare (σ.σ. η Μάχη του Košare- Fierce στα σύνορα με την Αλβανία μεταξύ του γιουγκοσλαβικού στρατού και του Κοσοβάρικου Στρατού Ελευθερίας [KLA] διήρκησε δύο μήνες από τις 9 Απριλίου μέχρι το τέλος των βομβαρδισμών, που υποστήριζε ο αλβανικός στρατός και οι νατοϊκές δυνάμεις) δήλωσε ότι χάρη στο κουράγιο εκείνων που πήραν μέρος στην «κόλαση του Košare», κατέστη δυνατό να σταματήσει στο έδαφος η νατοϊκή παρέμβαση.
Σημείωσε ότι μέλη του KLA πολέμησαν κατά των Σέρβων στο Košare, αλλά
πολέμησαν υπό την αυστηρή διοίκηση του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με τον
Ντζούρκοβιτς, σε ό,τι αφορά το δυναμικό στα αλβανικά σύνορα, η
αντιστοιχία ήταν ένα προς 15 υπέρ των εχθρών, ενώ σε σχέση με την
τεχνική υποστήριξη και τον εξοπλισμό ήταν ένα προς 600, αν ληφθεί υπόψιν
η αεροπορία του ΝΑΤΟ.
«Υπήρξε μία οργανωμένη επίθεση του ΝΑΤΟ στην πρώην Γιουγκοσλαβία, ήταν
μία τρομοκρατική επίθεση καθώς η Συμμαχία αγνόησε το διεθνές δίκαιο και
προχώρησε σε ένα πραγματικό έγκλημα» δήλωσε ο συνταγματάρχης. Πιστεύει
ότι, αν δεν είχε γίνει η μάχη και η άμυνα στο Košare, σήμερα το Κόσοβο
θα είχε μεγαλύτερα σύνορα και οι υπάλληλοι του ΝΑΤΟ θα ‘’έπιναν καφέ στο
Βελιγράδι”».
Ο Ντζούρκοβιτς θυμάται τα θύματα της Μάχης: 108 νεκροί, ενώ επιπλέον 11 στρατιώτες πέθαναν το 1998 σκοτώθηκαν σε σύγκρουση με εκείνους που προσπαθούσαν να μεταφέρουν όπλα και εξοπλισμό στο KLA από την Αλβανία, 265 τραυματίες, πολλοί από τους οποίους έμειναν παράλυτοι, ενώ 33 άτομα πέθαναν αργότερα από καρκίνο.
Απεμπλουτισμένο ουράνιο και «πλούσια σοδειά» κακοηθών όγκων
Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής που ερευνά τις επιδράσεις των βομβαρδισμών Ντάρκο Λάκετιτς, μίλησε για τα αρχικά ευρήματα της ομάδας. Σύμφωνα με το ίδιο, η επιτροπή έχει επικεντρωθεί στη μελέτη της συχνότητας ογκολογικών παθήσεων σε παιδιά ηλικίας ενός έως 18 ετών, καθώς τα παιδιά είναι πιο ευαίσθητα στις επιβλαβείς επιδράσεις του περιβάλλοντος.
Όλα τα παιδιά γεννήθηκαν μετά τη χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου στους βομβαρδισμούς και είχαν να αντιμετωπίσουν τις επιδράσεις στο σώμα τους από τη γέννησή τους.
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά κάτω από την ηλικία των 4 ετών έχουν υψηλότερο κίνδυνο να διαγνωστούν με νευροεκδερμικούς όγκους από πέντε έως εννέα ετών — ογκολογικές παθήσεις του αίματος — και μεταξύ 10 και 14 ετών κακοήθεις εγκεφαλικούς όγκους., ενώ στις ηλικίες μεταξύ 15 έως 18 ετών εξελισσόμενο καρκίνο.
Ο Λάκετιτς δήλωσε ότι η επιτροπή συστάθηκε λιγότερο από ένα χρόνο
πριν και χρησιμοποίησε τη μεθοδολογία της ιταλικής κοινοβουλευτικής
επιτροπής που διερεύνησε την άνοδο ογκολογικών διαγνώσεων μεταξύ ιταλών
στρατιωτών που συμμετείχαν στην KFOR (Δυνάμεις του Κοσόβου — υπό την
νατοϊκή ειρηνευτική δύναμη στο Κόσοβο).
Την ίδια ώρα, δήλωσε στο Sputnik ότι το απεμπλουτισμένο ουράνιο, που
χρησιμοποιήθηκε στους βομβαρδισμούς σε 117 στόχους στη Σερβία, δεν είναι
ο μόνος επικίνδυνος παράγοντας που έπρεπε να αντιμετωπίσει ο πληθυσμός
της χώρας από τους βομβαρδισμούς:
«Κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου, μεταξύ άλλων, βιώναμε μία περιβαλλοντική καταστροφή».
Δηλητηριώδες χλώριο στον αέρα, υδροχλωρικό οξύ στο νερό και άλλα «ανθρωπιστικά δώρα»
Ο Αβραάμ Ίζραελ, που ήταν επικεφαλής του Κέντρου Ειδοποιήσεων του κοινού κατά τη διάρκεια του πολέμου, συμφωνεί με τον Λάκετιτς: Οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ βομβάρδισαν εγκαταστάσεις χημικών και πετρελαίου. Σύμφωνα με τον ίδιο, το πιο επικίνδυνο για το περιβάλλον και από το πρίσμα των πιθανών κινδύνων για την υγεία ήταν οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί σε αποθήκες πυραύλων στο δάσος Λιποβάτσκα, σε διυλιστήρια και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στην Παντσέβο και στην εγκατάσταση Πρβα Ίσκρα στο Μπάριτς που γινόταν η παραγωγή εκρηκτικών.
«Μετά τον βομβαρδισμό του διυλιστηρίου στο Πάντσεβο, η Σερβία βρέθηκε στο χείλος της καταστροφής. Υπήρχε μία μεγάλη δεξαμενή χλωραιθενίου (σ.σ. εύφλεκτο, εκρηκτικό και εξαιρετικά τοξικό, έχει μεταλλαξιγενετικές, καρκινογενετικές και τερατογενετικές επιδράσεις) και προκειμένου να μην υπάρξει τεράστια έκρηξη οι υπάλληλοι άνοιξαν τις βαλβίδες και απελευθέρωσαν το περιοχόμενο, το αέριο κατευθύνθηκε στην ατμόσφαιρα και μετατράπηκε σε μικροσκοπικές, αόρατος σε γυμνό οφθαλμό, πλαστικές σφαίρες με εξαιρετικά μεγάλη περίοδο ζωής και κατακάθισε στο έδαφος» θυμάται ο Ίζραελ.
Μετά τον βομβαρδισμό στο Μπάριτς, σύμφωνα με τον ίδιο, το περιεχόμενο των δύο αποθηκευτικών χώρων που περιείχαν εκατοντάδες τόνους υδροχλωρικού οξέως χύθηκε στον ποταμό Σάβα.
Αναμνήσεις που βασανίζουν τη ψυχή
Ο Ίζραελ σημειώνει ότι η επαφή με δηλητηριώδεις και ραδιενεργές ουσίες έχει μακροπρόθεσμες παρενέργειες: Παλεύει με τον καρκίνο εδώ και 1 χρόνια και όπως λέει πρέπει να μην ξεχνάμε ότι και το στρες είναι επίσης αιτία για καρκινογενέσεις. Θυμάται ότι το Κέντρο ειδοποίησης για το κοινό, κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών ήχησε τον συναγερμό 142 φορές σε 78 ημέρες, αλλά το δυσκολότερο ήταν να ζεις μέσα από τις τραγωδίες όπως ο θάνατος της Μίλιτσα Ράκιτς που σκοτώθηκε από θραύσμα νατοϊκής βόμβας στο σπίτι της:
«Σήμερα θα ήταν 24 ετών. Αλλά η ζωή της κόπηκε πρόωρα. Ήμουν πολύ θυμωμένος με τον εαυτό μου γιατί δεν μπορούσα να κάνω τους ανθρώπους να ακολουθήσουν τους κανόνες πολιτικής άμυνας. Παρότι αυτοί (το ΝΑΤΟ) το αποκάλεσαν ‘’παράπλευρη απώλεια”, δύσκολα μπορείς να παρηγορήσεις κάποιον που έχασε παιδί» λέει κλείνοντας.