Οι αμερικάνικες-ΝΑΤΟϊκές βάσεις στην Ελλάδα: Σχέσεις πολιτικής-οικονομικής-στρατιωτικής εξάρτησης
Στη μεταπολίτευση
Από το 1974 και μετά οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις μπαίνουν σε νέο στάδιο. Σε μια περίοδο έντονου αντιαμερικανισμού για το λαϊκό κίνημα και επαναπροσδιορισμού στα πλαίσια της εξάρτησης και των διεθνών σχέσεων της άρχουσας τάξης έγινε η μονογραφή το 1976 της νέας ελληνοαμερικανικής συμφωνίας από τον Δ. Μπίτσιο και τον Χ. Κίσινγκερ.
Το έργο αυτό το έφερε σε πέρας η κυβέρνηση του Α. Παπανδρέου. Έξι χρόνια αργότερα εξακολουθεί να ζητάει την ίδια «εγγύηση». Μόνο που, στο μεταξύ, οι βάσεις έμειναν στην Ελλάδα. Από την πλευρά των Αμερικανών τα πράγματα είναι πολύ πιο καθαρά. Ήθελαν τον εκσυγχρονισμό της συμφωνίας του 1953 από τη δική τους σκοπιά, κυρίως για την επέκταση της σφαίρας δράσης τους στη Μέση Ανατολή και στον Περσικό, στον ανταγωνισμό τους με την ιμπεριαλιστική ΕΣΣΔ και τους δορυφόρους της.
Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.
Οι βάσεις είχαν γίνει για την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το παραμύθι μιας «εθνικά ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής», που στηριζόταν στους αμερικανικούς εξοπλισμούς δήθεν έναντι της Τουρκίας και της επίσης υποτιθέμενης αμερικανοΝΑΤΟϊκής προστασίας των συνόρων στο Αιγαίο από τη σύμμαχο στο ΝΑΤΟ Τουρκία! Δηλαδή, οι Αμερικανοί είχαν ουσιαστικά τον πρώτο λόγο για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, τα οποία τότε δε φαίνονταν ότι εκχωρούνταν ανοιχτά (σήμερα η ΝΑΤΟποίηση του Αιγαίου είναι δεδομένη), αλλά η ίδια η κυβέρνηση του Παπανδρέου στον ανταγωνισμό με την Τουρκία τα ΝΑΤΟποιούσε. Κι αυτό ονομαζόταν προστασία, με ανταλλαγή την παραμονή και ενίσχυση των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα!
Τον Απρίλη του 1990, η ΝΔ με πρωθυπουργό τον Κ. Μητσοτάκη, δέχεται νέα συμφωνία για την παραμονή των βάσεων, που είχε καταλήξει ήδη από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν είχαν πέσει ακόμη οι υπογραφές. Την υπέγραψαν τον Ιούλη της ίδιας χρονιάς. Το νέο χαρακτηριστικό είναι η κατ’ έτος ανανέωσή της.
Το 2001 υπογράφτηκε στα πλαίσια της ετήσιας ανανέωσης παραμονής των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα, συμπληρωματική συμφωνία με τον τίτλο «Συνολική Τεχνική Συμφωνία μεταξύ Ελληνικής Δημοκρατίας και ΗΠΑ», που ήρθε προς κύρωση στη Βουλή από την κυβέρνηση Σημίτη. Πρόκειται για τη συμφωνία που καθιερώνει καθεστώς γενικευμένης ετεροδικίας για όλους τους Αμερικανούς (καθεστώς ετεροδικίας υπήρχε και πριν, αλλά τώρα επεκτάθηκε, αφού επεκτάθηκε και η κίνηση των ΑμερικανοΝΑΤΟϊκών σ’ όλη την Ελλάδα, προκειμένου να διευκολύνεται η διεξαγωγή των πολέμων), στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό, που βρίσκονται με κρατική αποστολή στην Ελλάδα.
Η συμφωνία αυτή ήταν συμπληρωματική τής μέχρι τότε ισχύουσας συμφωνίας για τις αμερικανικές βάσεις, δηλαδή της συμφωνίας του 1990 (MDCA). Η συμπληρωματική αυτή συμφωνία καλύπτει εκτός από το προσωπικό των βάσεων και τους Αμερικανούς που υπηρετούν στις ΝΑΤΟϊκές εγκαταστάσεις και στα ΝΑΤΟϊκά στρατηγεία στην Ελλάδα και οποιονδήποτε άλλο Αμερικανό πολίτη, στον οποίο θα δίνεται το «χρίσμα» του μέλους της αποστολής. Είναι χαρακτηριστικό ότι βάση για την παρούσα συμφωνία, όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση, είναι εκτός από τη συμφωνία του 1990, η «Σύμβαση μεταξύ των κρατών – μελών της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού για το Νομικό Καθεστώς των Δυνάμεων αυτών» του 1951.
Ειδικότερα στο άρθρο 2 ορίζεται «το πεδίο εφαρμογής της Συμβάσεως, το οποίο περιλαμβάνει τις δυνάμεις των ΗΠΑ, τα μέλη της δυνάμεως και το πολιτικό προσωπικό που υπηρετούν στις ευκολίες των ΗΠΑ στην Ελλάδα ή βρίσκονται σε εκτέλεση υπηρεσίας στην Ελλάδα, καθώς και στα εξαρτώμενα από αυτούς μέλη». Μ’ αυτήν τη συμπληρωματική συμφωνία τα μέλη οποιουδήποτε είδους κρατικής αποστολής των ΗΠΑ θα μπορούν να παραβιάζουν τους ελληνικούς νόμους και να διαπράττουν εγκλήματα επί του ελληνικού εδάφους, χωρίς το φόβο της τιμωρίας από τον ελληνικό νόμο. Η ετεροδικία θεσμοθετείται με την παραίτηση των ελληνικών αρχών από το δικαίωμα άσκησης ποινικής δίωξης κατά των Αμερικανών.
Tα επόμενα χρόνια
Οι νέες επιχειρησιακές και στρατιωτικές δυνατότητες των ΗΠΑ, η διεύρυνση του ρόλου του ΝΑΤΟ στις χώρες της Μεσογείου και οι ιμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Ε.Ε.) οδήγησαν στην επαναδιάταξη των αμερικανικών βάσεων στην περιοχή. Αυτές παραμένουν μόνιμο ορμητήριο του ιμπεριαλισμού και καταδεικνύουν τον βαθειά εξαρτησιακό ρόλο των ΗΠΑ και των υπόλοιπων Νατοϊκών στην πολιτική, οικονομική, στρατιωτική ζωή της Ελλάδας. Οι επεμβάσεις στην πρώην Γιουγκοσλαβία, σε Αφγανιστάν, Ιράν, Λιβύη, Συρία κλπ καταδεικνύουν τις νέες στρατιωτικές δυνατότητες των στρατιωτικών βάσεων. Σήμερα οι διευκολύνσεις των αμερικανοΝΑΤΟϊκών πλέον βάσεων αποτελούν υποχρέωση της Ελλάδας έναντι της «συμμαχίας» στην οποία ανήκει. Δηλαδή, οι βάσεις δεν περιορίζονται σε μια συγκεκριμένη περιοχή, αλλά όλη η χώρα και οι Ένοπλες Δυνάμεις της είναι στην υπηρεσία του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, βάσεις του ΝΑΤΟ αποτελούν κατά περίπτωση και όλα τα λιμάνια και αεροδρόμια της χώρας. Όλη η Ελλάδα είναι μια βάση εξόρμησης για την επιβολή των τυχοδιωκτικών σχεδίων της «νέας τάξης πραγμάτων» στην περιοχή.
Οι ΗΠΑ διαθέτουν σήμερα στην Ελλάδα τη βάση της Σούδας, που αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα στηρίγματα του 6ου Στόλου και έχει αναπτυχθεί σε τέτοιο σημείο, ώστε να εξετάζεται η δημιουργία και άλλης βάσης στο Τυμπάκι της Κρήτης, γιατί ακόμη και η αεροναυτική βάση στην ευρύτερη περιοχή των Χανίων δεν επαρκεί. Ακόμα, στη Λάρισα, πέρα από τη Βάση των drones λειτουργούν τα νατοϊκά Στρατηγεία για την επιτήρηση των βαλκανικών χωρών και στρατηγείο επιφορτισμένο με άλλες αρμοδιότητες. Επίσης, στο Κιλκίς δρα η 71η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία, ενώ στον κατάλογο των βάσεων -αεροπορικού κυρίως προσανατολισμού- βρίσκονται οι βάσεις της Ανδραβίδας, του Άκτιου κ.ά. Πρέπει, τέλος, να υπογραμμιστεί η περίπτωση του Άραξου, όπου παρά τις καταγγελίες για εγκατάσταση «ειδικών» όπλων, μέχρι και πυρηνικών, δεν υπάρχει ουσιαστικά καμία κυβερνητική διάψευση.
★★★
Πέρα, βέβαια, από την αναβάθμιση των τωρινών βάσεων και τη συζήτηση
για τη δημιουργία νέων στην Κάρπαθο, τη Σύρο, την Αλεξανδρούπολη, το
Καστελόριζο και άλλα μέρη της χώρας, η εξάρτηση της χώρας μας από τον
αμερικάνικο ιμπεριαλισμό αφορά και το κυριολεκτικό ξεπούλημα βασικών
τομέων της ελληνικής οικονομίας στα αρπαχτικά μονοπώλια των ΗΠΑ και της
ΕΕ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η παρουσία δεκάδων αμερικάνικων
εταιριών-κολοσσών στην περσινή ΔΕΘ, οι οποίες επιθυμούν να
πραγματοποιήσουν «επενδύσεις» στη χώρα, καθώς και η επιχείρηση
ενεργειακής «αξιοποίησης» της Βόρειας Ελλάδας, που, με βάση τούς
σχεδιασμούς των ΗΠΑ, θα αποτελέσει μια τεράστια ζώνη αμερικάνικων και
ευρωπαϊκών οικονομικών δραστηριοτήτων.Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύεται σε αμερικανοΝΑΤΟϊκό πρωταθλητή, στον καλύτερο συνήγορο της μεγαλύτερης δολοφονικής μηχανής που γνώρισε η ανθρωπότητα, το ΝΑΤΟ, και επιβεβαιώνει την Έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σύμφωνα με την οποία «η Ελλάδα είναι αφοσιωμένος εταίρος στην προώθηση των συμφερόντων των ΗΠΑ εντός και εκτός Ελλάδας και αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο στην ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ».
Η Ελλάδα και ο ελληνικός λαός έχει πληρώσει και πληρώνει ακριβά τη συμμετοχή στο NATO, που αποτέλεσε την ασπίδα διασφάλισης των συμφερόντων της ολιγαρχίας και του ιμπεριαλισμού. H στρατιωτική δικτατορία, ο διαμελισμός και η κατοχή της Κύπρου, η αμφισβήτηση των συνόρων στο Aιγαίο, οι συνέπειες από την κατάσταση που διαμορφώνεται στα Βαλκάνια, αποτελούν ορισμένα δείγματα της «Nατοϊκής προστασίας». H χρηματοδότηση από τον ιδρώτα των εργαζομένων των Nατοϊκών δαπανών και των Nατοϊκών αποστολών στις οποίες συμμετέχει και ο ελληνικός στρατός, με ευθύνη όλων των μέχρι σήμερα κυβερνήσεων, φορτώνεται στις πλάτες του λαού μας. Σε τελική ανάλυση η συμμετοχή της Ελλάδος στο NATO αποτελεί κεντρικό παράγοντα εξάρτησης από τον ιμπεριαλισμό και γι’ αυτό το αίτημα για έξοδο από το NATO αποτελεί αιχμή του προοδευτικού αντιιμπεριαλιστικού κινήματος.
Γιάννης Μακρίδης